
การจัดระบบบริการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมกลุ่มป่วยเบาหวาน/ความดันโลหิตสูงโรงพยาบาลสำโรงทาบ
เนื่องจากระบบบริการมีผู้ป่วยNCDs จํานวนมากขึ้น เพื่อปรับปรุงกระบวนการการดูแลผู้ป่วยเบาหวานความดันโลหิตสูงอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง โรงพยาบาลสำโรงทาบได้นําเครื่องมือสําคัญคือการแนะนําแบบสั้น (Brief advice : BA) มาใช้กับ ผู้ป่วยส่วนใหญ่ให้เกิดแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยง การให้คําปรึกษาแบบสั้น (Brief intervention : BI) สําหรับ ผู้ป่วยที่มีพฤติกรรมเสี่ยงจนป่วยโดยเฉพาะผู้ป่วยNCDs ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงโดยเฉพาะเรื่องอาหาร ออกกําลังกายและอารมณ์เครียดของผู้ป่วยNCDs การให้คําปรึกษาแบบสั้นที่เน้นการค้นหาและช่วยเหลือแก้ไขพฤติกรรมเสี่ยงจะมีประสิทธิผลมากขึ้นหากใช้การฝึกสมาธิและสติเขาไปเป็นส่วนหนึ่งของการให้คําปรึกษาจะช่วยให้ผู้ป่วยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงได้ดีขึ้น เพราะมี self efficacy สูงคือผู้ป่วยทําเองและได้ผลเอง ในคลินิกการให้บริการ NCDs โรงพยาบาลสำโรงทาบ กลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมน้ำตาลได้ไม่ดีและกลุ่มผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงใน กลุ่มสีส้ม สีแดง ได้มีการปรับระบบบริการให้นํา MBBI ที่มีการฝึก 3-4 ครั้ง เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของบริการใน NCDs คลินิกกําหนดเป็นกิจกรรมป่วยที่มีข้อบ่งชี้ฝึกทําระหว่างรอคอยแพทย์ในครั้งที่ 1 และนัดทุกสัปดาห์มาทําโดยไม่ต้องมาคอยยื่นบัตรหรือพบแพทย์อีกครั้ง ส่วนครั้งที่ 4 ก็เป็นนัดหมายตามปกติ ในปี 2564-2565 เนื่องจากมีสถานการณ์โรคโควิด-19 ระบาด จึงได้นัดเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวานกลุ่มสีส้มและสีแดง มาทำ MBBI

กิจกรรม MBBI จะประกอบด้วย
| ครั้งที่ /กิจกรรม | ประเด็นกิจกรรม |
| ครั้งที่ 1 การฝึกสมาธิเพื่อลดความเครียดและวิตกกังวล | การตระหนักถึงคุณค่าของตนเอง
อารมณ์และความเครียด ผลต่อร่างกายและจิตใจ สมาธิและการลดความว้าวุ่นใจ ให้การบ้าน ฝึกสมาธิ/ที่บ้าน นัด 1สัปดาห์ |
| ครั้งที่ 2 การฝึกสติในการเคลื่อนไหว เพื่อเพิ่มกิจกรรมเคลื่อนไหวอย่างมีสติ | สติในการออกกำลังกาย
การบ้านการฝึกสติ ในกิจกรรมประจำวัน /ฝึกสมาธิ |
| ครั้งที่ 3 การฝึกสติในการกิน เพื่อช่วยให้สามารถควบคุมการกินได้ดีขึ้น รวมทั้งการกินยา | การฝึกสติในการกิน สติก่อนกิน สติระหว่างกิน สติหยุดกิน
สติในการกินยา ถูกต้อง ตรงเวลา สม่ำเสมอ |
| ครั้งที่ 4 การนําไปใช้เป็นวิถีชีวิต | เป็นการฝึกทบทวนและนําไปใช้เป็นวิถีชีวิต รวมทั้งสติในการควบคุมอารมณ์ |
ผลการดำเนินการ
ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี กลุ่มสีส้มและสีแดง ที่ได้เข้าร่วมทำกิจกรรม MBBI หลังจากที่ได้เข้าร่วมกิจกรรม ในปี 2564 มีผู้ป่วยที่เข้าร่วมกิจกรรม MBBI จำนวน 73 คน หลังทำกิจกรรมครบ 4 ครั้ง ผู้ป่วยสามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ดี จำนวน 27 คน คิดเป็น ร้อยละ 36.98 ในปี 2565 มีผู้ป่วยที่เข้าร่วมกิจกรรม MBBI จำนวน 58 คน หลังทำกิจกรรมครบ 4 ครั้ง ผู้ป่วยสามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ดี จำนวน 24 คน คิดเป็น ร้อยละ 41.37 ซึ่งมีแนวโน้มที่ดีขึ้น
ปัญหาและอุปสรรค
- ผู้ป่วย บางรายมาร่วมกิจกรรมไม่ครบ 4 ครั้ง ทำให้ทำกิจกรรมไม่ต่อเนื่อง
- ระยะเวลาในการนัด นานเกินไป เนื่องจากนั้นผู้ป่วยให้ตรงกับวันที่นัดรับยา
แนวทางแก้ไข
นัดผู้ป่วยทำกิจกรรมที่ชุมชนหรือที่บ้านผู้ป่วย โดยไม่ต้องให้ผู้ป่วยเข้ามาที่โรงพยาบาล
นางนิรันดร์ สร้อยระย้า
พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ
เบอร์โทร 063-5646353